Główne postacie choroby to wysiłkowe nietrzymanie moczu i naglące nietrzymanie moczu. Wysiłkowe nietrzymanie moczu to popuszczanie moczu (choćby kropli) podczas wysiłku, kaszlu, śmiania się, podskoków itp. parcia naglące to sytuacje, w których chęć oddania moczu jest przymusem do znalezienia toalety w jak najkrótszym czasie.

Przyczyny powstawania nietrzymania moczu:

  • niewydolność mięśniowa dna miednicy,
  • złe nawyki podczas czynności dnia codziennego,
  • złe nawyki toaletowe,
  • parcie spowodowane zaparciami lub nawyk silnego parcia podczas oddawania moczu,
  • niepoprawna postawa ciała,
  • duża nadwaga,
  • chroniczny kaszel,
  • stres,
  • przebyte porody,
  • słaba tkanka łączna,
  • niedobór estrogenu, np. po menopauzie,
  • trening mięśni brzucha obciążający dno miednicy,
  • ciężka praca fizyczna przy niewłaściwej postawie ciała.

Wysiłkowe nietrzymanie moczu

Wysiłkowe nietrzymanie moczu jest najczęstszą formą inkontynencji. Popuszczaniu moczu może także towarzyszyć odchodzenie gazów i stolca.

W wysiłkowym nietrzymaniu moczu za pierwszą oznakę można uznać utratę kilku kropel moczu, wypływających podczas kaszlu lub kichania. Kolejnym stadium jest mimowolna utrata moczu kilka razy w tygodniu lub nawet codziennie i to nie tylko popuszczanie moczu podczas kichania czy kaszlu, ale także podczas biegania, aerobiku czy podnoszenia cięższych przedmiotów. Na prawidłowe zamykanie pęcherza moczowego oprócz zwieraczy cewki moczowej mają wpływ prawidłowo działające mięśnie dna miednicy, nieuszkodzony aparat więzadłowy miednicy mniejszej oraz odpowiedni stan odżywienia śluzówki cewki moczowej. Do osłabienia mięśni dna miednicy i zmian w układzie mięśniowo-powięziowym dochodzi często na skutek porodów. Jest to jedna z najczęstszych przyczyn wysiłkowego nietrzymania moczu.

Naglące nietrzymanie moczu

Jest drugą najczęstszą formą nietrzymania moczu, obok wysiłkowego nietrzymania moczu. Naglące nietrzymanie moczu związane jest z nadaktywnością pęcherza. W przypadku parć naglących, wyciek moczu jest dużo większy niż w wysiłkowym nietrzymaniu moczu. Już sam widok toalety wywołuje trudne do opanowania uczucie parcia, skutkujące często oddawaniem moczu przed dotarciem do toalety.

Leczenie nietrzymania moczu

Jako pierwszy etap leczenia nietrzymania moczu zaleca się fizjoterapię i fizykoterapię, następnie leczenie hormonalne, a w cięższych przypadkach leczenie operacyjne. W procesie leczenia nietrzymania moczu bardzo często wystarczająca jest już fizjoterapia poprzez terapię dna miednicy. Plan rehabilitacji uroginekologicznej ustalany jest na podstawie dokładnego wywiadu i badania pacjentki, opierającego się na ocenie napięcia mięśni dna miednicy i określeniu stanu funkcjonalnego dna miednicy.

Terapia opiera się na wyrównaniu napięcia w obszarze dna miednicy. Ponieważ przyczyną problemu bardzo często nie jest tylko osłabienie mięśni, ale także ich nadmierne napięcie, ból, ucisk na nerwy. W takim przypadku ich wzmacnianie poprzez tak zwane ćwiczenia Kegla (samodzielne lub grupowe) nie poprawią sytuacji.

Rehabilitacja nietrzymania moczu polega na zdiagnozowaniu przyczyny problemu, a następnie dobraniu metod do stanu dna miednicy konkretnego pacjenta.

W leczeniu zachowawczym nietrzymania moczu niezbędna jest również praca z sąsiadującymi strukturami oraz ocena i korekcja postawy ciała, której nieprawidłowości przyczyniają się do przeciążeń w obrębie dna miednicy. Celem rehabilitacji jest również kształtowanie właściwych nawyków życia codziennego.

Terapeuta stosuje wiele technik terapii mięśniowo-powięziowych i terapii manualnej w celu przywrócenia prawidłowych stosunków anatomicznych i odciążenia struktur więzadłowych oraz powięziowych. Ważny w tym procesie leczenia jest też dobór ćwiczeń.